Overzicht digitale en grafische vaktermen
van Pay-off tot Prepress
P
Pay-off: een type slogan die het onderscheid en/of klantvoordeel van een merk of organisatie weergeeft en meestal voor een langere periode gebruikt wordt in de communicatie, waardoor de pay-off bijdraagt aan de herkenbaarheid van de afzender. Voorbeelden: ‘Think different’, ‘Geeft je vleugels’ en ‘Leuker kunnen we het niet maken…’
PDF: afkorting van Portable Document Format, ontwikkeld door Adobe. Het PDF-bestand is al meer dan twintig jaar het universele bestandformaat voor de uitwisseling van digitale documenten die in hun oorspronkelijke vormgeving bekeken en/of gereproduceerd moeten kunnen worden. PDF’s hebben een aantal voordelen: je kunt erin zoeken op woorden, je kunt er invulvelden voor formulieren en hyperlinks in verwerken, ze kunnen door grafici en drukkerijen bewerkt worden, voorzien worden van een wachtwoordbeveiliging en de nauwkeurigheid van weergave kan nog extra geborgd worden door de PDF als Certified PDF aan te leveren. Exporteren naar PDF kan zowel via opmaakprogramma’s als via Microsoft Office, waarbij de laatste minder instellingen biedt voor grafische productie. Zie aanleverspecificaties. Bewerken van PDF’s kan o.a. via Acrobat Professional en Adobe Illustrator; bekijken en printen van een PDF is o.a. mogelijk via het gratis programma Acrobat Reader.
Peesdoek: full colour bedrukt spandoek dat aan de buitenranden voorzien is van een kunststof rand waarmee het exact passend in een aluminium frame kan worden gemonteerd. Voordelen van peesdoek zijn dat het doek gemakkelijk te vervangen is, als rol bewaard kan worden en daarna ook weer opnieuw in het frame gemonteerd kan worden.
Pixel: de term is een samentrekking van ‘picture element’ en is een digitaal vierkantje dat een of meer kleuren kan bevatten. Pixelafbeeldingen of bitmaps bestaan uit een aantal pixels die in een rasterstructuur gegroepeerd zijn. Bij uitvergroten van een pixelafbeelding worden de vierkante pixels zichtbaar. Dit is de reden dat logo’s en andere objecten die op alle formaten geproduceerd moeten kunnen worden als formaatonafhankelijk vectorbestand worden gemaakt.
PMS: het kleurensysteem van Pantone, voluit Pantone Matching System geheten. Dit is een internationaal toegepast gestandaardiseerd kleurenmengsysteem voor drukinkten. Het grote voordeel hiervan is dat bijvoorbeeld een drukker in Thailand precies weet welke kleur de Nederlandse ontwerper bedoelt. De meeste huisstijlen zijn gebaseerd op een of meer PMS-kleuren die te selecteren zijn uit papieren of online Pantone kleurwaaiers. Pantone biedt zelf omrekenformules naar de CMYK vierkleureninktsystemen aan (die desondanks vaak door grafisch ontwerpers enigszins worden aangepast). Professionele grafische software bevat Pantone-omrekenformules naar RGB, CMYK, Lab en HEX geïntegreerd.
Waar PMS overheerst in de Nederlandse grafimediabranche is in de bouw- en verfwereld juist RAL de standaard. Vreemd genoeg is er nog steeds geen officiële conversieformule voorhanden om PMS of CMYK-kleuren naar RAL om te zetten. Er zijn een aantal conversiewebsites te vinden waaruit men wel een indicatie kan halen. Het beste is om bij de omzetting van PMS-huisstijlkleuren naar RAL-equivalenten dit vooraf goed te overleggen met de uitvoerende producent.
PNG: afkorting van Portable Network Graphics. Digitaal bestandsformaat voor rasterafbeeldingen met verliesloze (lossless) compressie. Dit zorgt ervoor dat de bestandsgrootte groter is dan JPG, die gebaseerd is op compressie met verlies. PNG is indertijd ontwikkeld als een alternatief voor GIF dat meer kleuren mogelijk maakt (24 bits / miljoenen kleuren) en zowel volledige als gedeeltelijke transparantie ondersteunt. Tip: een PNG-afbeelding levert bij uploaden naar Facebook een fraaiere weergave op dan een JPG.
PostScript: programmeertaal om tekst, afbeeldingen of complete documenten te beschrijven. Adobe heeft PostScript in de tachtiger jaren ontwikkeld om zowel op matrixprinters, inkjetplotters als op laserprinters een identieke weergave van een bestand te bereiken. De bestandsextensie is .ps. Als PostScript als afbeeldingsformaat wordt gebruikt kan dat via Encapsulated PostScript met extensie .eps.
Prägen of pregen: zie Blinddruk.
Prepress: verzamelnaam voor alle voorbereidende opmaakwerkzaamheden en druktechnische handelingen voordat iets gedrukt kan worden. De term prepress wordt vooral gebruikt in relatie tot technische DTP. Creatieve DTP draait meer om het uitwerken van de ideeën van de ontwerper of art director. Met ‘prepresser’ wordt dus doorgaans een technisch DTP‘er bedoeld.
